بررسی تاریخ شفاهی طراحی گرافیک مدرن ایران (از دهه ی20 تا پایان دهه ی 40 شمسی)

هدف اصلی این پژوهش جمع آوری و تدوین تاریخ طراحی گرافیک مدرن ایران، فعالیت های افراد پیشکسوت آن و شرکت های تبلیغاتی مطرح، در بازه ی زمانی دهه ی 1320 تا پایان دهه ی 1340 شمسی است. با توجه به این که اطلاعات موجود در این زمینه به صورت منبعی مکتوب، موثق، مستند و منسجم وجود ندارد و تنها مجموعه ای را شامل می شود که یا به صورت خاطره در ذهن نسل های اول و دوم طراحان گرافیک ایران موجود هستند و یا مصاحبه هایی جسته و گریخته ای می باشند که در مطبوعات و نشریات منتشر شده اند، جمع آوری نظام مند و حفظ اطلاعاتی که در حال از بین رفتن هستند، ضروری به نظر می رسد. روش این تحقیق از منظر داده های پژوهش، کیفی است. به این معنا که در جمع آوری، دسته بندی و تحلیل اطلاعات از تکنیک های مطرح شده در روش تاریخ شفاهی استفاده گردیده است. اطلاعات لازم مربوط به زمینه ی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دهه های 20 تا 40 شمسی از منابع مکتوب چاپی و الکترونیک استخراج شده است. افراد مورد مصاحبه نیز به روش نمونه گیری گلوله برفی، مورد شناسایی و مصاحبه قرار گرفته اند. مصاحبه ها پس از مکتوب شدن با کمک تکنیک های تحقیق کیفی دسته بندی شده، با منابع مکتوب و تصویری موجود مقایسه و تحلیل گشته اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد، طراحی گرافیک در ایران هم گام با تحولات سیاسی و فرهنگیِ دهه های 1310 و 1320 شمسی شکل گرفته و هم زمان با اولین جنبش های هنر مدرن در ایران پیش رفته است. در این دوران، تصویرسازی برای کتاب ها و مطبوعات بیش تر از دیگر شاخه های طراحی گرافیک رونق می یابد. ورود رشته ی طراحی گرافیک به فضای آکادمیک در دهه ی 40 شمسی و از سوی دیگر فعالیت نقاشانی که در دهه های قبل با این رشته آشنا شده اند، باعث می شود که دهه ی 40 دورانی پربار برای طراحی گرافیک ایران باشد. تاسیس سازمان هایی مانند کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و موسسه ی انتشاراتی فرانکلین نیز در دهه ی 40 به رشد طراحی گرافیک در بخش فرهنگی کمک بسیاری نموده است.